ریزش موی سکه ای در کودکان | تشخیص و درمان

ریزش موی سکه‌ای (آلوپسی آره آتا)

آلوپسی آره‌آتا که با نام‌های طاسی منطقه‌ای، کچلی سکه‌ای یا ریزش موی سکه‌ای نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از دلایل ریزش مو در کودکان است. آلوپسی آره‌آتا نوعی بیماری مزمن خودایمنی است که فولیکول‌های مو و گاهی ناخن را درگیر می‌کند.

در بیماری‌ آلوپسی، سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو که محل تولید و رشد مو است، حمله‌ور شده و باعث ریزش مو می‌شود. این بیماری همانند بیماری‌های خود ایمنی دیگر مثل MS، مسری نیست و به دیگران انتقال پیدا نمی‌کند. آلوپسی آره‌آتا بیماری نسبتاً شایعی است و می‌تواند در هر سنی رخ بدهد. معمولاً علائم بیماری در اواخر کودکی و اوایل نوجوانی ظاهر می‌شوند. در بیشتر بیماران ریزش مو قبل از ۳۰ سالگی شروع می‌شود. کودکان حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا را تشکیل می‌دهند.

علت بیماری‌های خود ایمنی به طور کلی ناشناخته است اما مبتلا بودن به بیماری‌های خود ایمنی دیگر (مثل کم کاری تیروئید هاشیموتو) و داشتن سابقه‌ی بیماری‌های خود ایمنی در خانواده، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

علائم بیماری

ریزش موی سکه‌ای اصلی‌ترین علامت آلوپسی آره‌آتا است. مناطق دایره مانندی به اندازه‌ی یک سکه در سر، خالی از مو می‌شود. ریزش موی مژه‌ها، ابروها، موهای صورت و بدن نیز ممکن است اتفاق بیفتد. البته این الگوی ریزش مو در بیماری‌های دیگری نیز مشاهده می‌شود لذا به تنهایی نشانگر آلوپسی آره‌آتا نیست. ریزش موی ناشی از این بیماری قابل پیش‌بینی نیست و به طور ریزش مو ناگهانی اتفاق می‌افتد. موهای ریخته شده ممکن است در هر زمانی دوباره رشد کنند و دوباره بریزند. میزان ریزش و رشد مجدد مو از فرد به فرد متفاوت است.

کودکانی که دچار ریزش موی سکه‌ای می‌شوند، ممکن است موهای سرشان به طور کامل از دست بدهند و ریزش موهای بدن نیز داشته باشند.

تشخیص

برای تشخیص این دلیل ریزش مو در کودکان ، پزشک ابتدا سر را به دقت معاینه می‌کند. ممکن است چند تار مو را از سر بیماری جدا کرده و آن را زیر میکروسکوپ بررسی کند. گاهی برای رد دلایل دیگر ریزش مو، مثل کچلی قارچی سر، برداشت نمونه (بیوپسی) از پوست سر انجام می‌شود. اگر پزشک به وجود بیماری‌های خود ایمنی دیگر مشکوک شود، دستور آزمایش‌های خون را خواهد داد که بسته به شک پزشک متفاوت خواهند بود.

درمان

در حال حاضر درمان تایید شده‌ای برای آلوپسی آره‌آتا وجود ندارد. داروهایی که برای مدیریت این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد، باعث کاهش ریزش مو و تقویت رشد مو می‌شوند. پیش‌بینی وضعیت ریزش مو در آینده‌ی نیز دشوار است. متاسفانه برخی از بیماران پاسخی به روش‌های درمانی نمی‌دهند و ریزش مویشان بدتر می‌شود.

داروهای موضعی که به پوست سر مالیده می‌شوند می‌توانند موجب تقویت رشد موها شوند. داروهایی مانند:

دیترانول یا آنتریالین

پمادی که باعث تحریک پوست و رشد دوباره‌ی مو سر می‌شود.

پماد‌های کورتیکواستروئیدی

پمادهایی مانند کولبتازول، لوسیون‌ها و داروهای دیگری که حاوی مواد استروئیدی هستند. مواد استروئیدی باعث سرکوب سیستم ایمنی و کاهش التهاب فولیکول‌های مو می‌شوند.

ایمنی‌ درمانی

در روش ایمنی درمانی از یک ماده‌ی شیمیایی مثل دیفن‌سیپرون استفاده می‌شود تا یک واکنش آلرژیک در پوست سر ایجاد شود. در ایمنی درمانی در واقع سلول‌های ایمنی فریب داده می‌شوند تا فولیکول‌ها را رها کرده و سطح پوست بیایند. این روش معمولاً بعد از ۶ ماه باعث رشد مو می‌شود ولی برای حفظ رشد، باید درمان ادامه داده شود.

تزریقات موضعی

تزریق موضعی استروئیدها به درون مناطق دچار کچلی یکی از راه‌های متداول درمان آلوپسی‌ها خفیف است. این روش باعث توقف ریزش مو در کودکان نشده ولی باعث رشد دوباره‌ی موها می‌شود. تزریق استروئید باید هر ۱ یا ۲ ماه یک بار انجام شود.

داروهای خوراکی

برای درمان آلوپسی‌های شدید ممکن است کورتون یا دیگر داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی (مثل متوتروکسات) تجویز ‌شود. به دلیل عوارض جانبی زیاد، معمولاً برای کودکان استفاده نمی‌شوند.

توصیه‌هایی برای والدین

کودکان کوچک‌تر از ۵ سال که دارای آلوپسی هستند، معمولاً توجهی به ریزش موها ندارند و با مشکلی مواجه نمی‌شوند. اما برای کودکان بزرگ‌تر از ۵ سال، این مسئله می‌تواند به شدت آسیب‌زننده باشد. آلوپسی یک بیماری مزمن است و احتمال این که همیشه با کودک شما همراه باشد، وجود دارد. لذا توجه به سلامت روان و آمادگی روحی کودک بسیار مهم است.

استفاده از مشاوران روانشناس، کلاه‌گیس‌های مناسب و تکنیک‌های آرایشگری برای پوشاندن محل‌های دچار طاسی می‌توانند کمک فراوانی به کودک کنند. همچنین حواستان باشد که باید به بخش‌های از پوست سر که در تماس مستقیم با نور خورشید هستند، ضد آفتاب زده شود.