ریزش مو | علائم، عوامل، جلوگیری و درمان

چرخه طبیعی رشد مو

برای اینکه بدانید چطور با از دست دادن تعداد زیادی تار مو آن هم بطور روزانه، دچار کچلی نشده و حتی به آن ریزش مو نمی‌گویند، باید در ابتدا چرخه طبیعی رشد را بشناسید. چرخه رشد مو به ۳ فاز آناژن، کاتاژن و تلوژن، تقسیم بندی می‌شود :

۱- آناژن : این مرحله از رشد را رشد فعال فولیکول‌های مو می‌دانند که از 2 تا 7 سال برای موهای پوست سر و بطور معمول چند ماه برای ابروها، صورت و بدن طول می‌کشد. درواقع با توجه به ژنتیک افراد، این زمان متغیر است. عواملی هم مانند رژیم غذایی، استرس و برخی بیماری‌ها می‌تواند آن را تحت تاثیر قرار دهد.

۲- کاتاژن : این فاز از رشد، کوتاه مدت بوده و تقریبا 2 الی 3 هفته را به خود اختصاص می‌دهد. در این مرحله فولیکول‌ها چیزی حدود یک سوم از طول طبیعی خود را رشد می‌کنند، آن هم بدون اینکه به موهای قبلی آسیب زده و منجر به ریزش آن‌ها شوند.

۳- تلوژن : این فاز، مرحله استراحت فولیکول‌هاست. در این مرحله موهای قدیمی دچار ریزش شده و انسان چیزی حدود 50 الی 100 تار مو را از دست می‌دهد تا فولیکول‌های جدید و نو جایگزین آن‌ها شده و موهایی درخشان‌تر و بلندتر داشته باشید.

دلایل ریزش مو چیست ؟

ریزش موی معمول و روزانه امری عادی‌ست. اما آن ریزش مویی که به سرعت انجام می‌گیرد را نمی‌توان اتفاقی عادی دانست و باید به سراغ علت آن رفت. دلایل زیادی را می‌توان، علت ریزش موی شدید یا غیر طبیعی دانست که در این بخش به مهمترین آن‌ها می‌پردازیم.

ریزش موی ارثی

ریزش موی آندروژنیک یکی از شایع‌ترین دلایلی‌ست که افراد را با مشکل مواجه می‌کند. از این نوع ریزش تحت عنوان «الگوی طاسی مردانه/زنانه» هم نام برده می‌شوند که از یک یا هر دو والد به فرزند میرسد. (در ادامه توضیحات مفصل تری را شرح می‌دهیم.)

بیماری و داروهای مصرفی

به هیچ عنوان از نقش و تاثیر بیماری‌ها و داروهای مصرفی غافل نشوید. مثلا بیماری‌هایی مثل کم کاری و پرکاری تیروئید، برخی عفونت‌ها، سرطان و روش‌های درمان آن مانند شیمی درمانی و غیره میتواند منجر به ریزش مو شود.

آسیب‌های روانی و فیزیکی

حالات روحی و اختلالاتی که از بابت کمبود ویتامین یا کم خونی و حتی بیماری‌های مزمن در بدن ایجاد می‌شود، می‌تواند بر ریزش مو تاثیر بگذارد.

آسیب رساندن به مو

بسیاری از افراد، هر رفتاری که می‌خواهند با موهایشان دارند. در صورتی که باید همچون پوست بدن با آنها رفتار کرد. مثلا حرارت دادن‌های مکرر به موها یا استفاده بیش از اندازه از مواد شیمیایی می‌تواند به مو آسیب زده و منجر به ریزش آنها شود. چه بسا حتی کشیدن مو به دلیل حالت دادن آنها، مثلا کشیده شدن مو به خاطر مدل دم اسبی یا انواع مدل بافت مو، می‌تواند ریزش مو را به دنبال داشته باشد.

بالا رفتن سن

هر چقدر که سن بالاتر می‌رود، موها نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شوند و این مسئله به ریزش مو سرعت می‌بخشد. حال تقریبا تمام علت‌های ریزش مو را می‌دانید. با در نظر گرفتن تمامی آنها، هر زمان که دچار ریزش مو شدید، اهمیت بیشتری برای آنان قائل شده و به دنبال کشف علت اصلی بروید تا درمانی نتیجه بخش را در پیش بگیرید.

انواع الگوی طاسی

هیچ اهمیتی ندارد که مرد هستید یا زن، کودک هستید یا مسن، در هر صورت الگوی طاسی و ریزش مو می‌تواند، زیبایی ظاهری شما را تحت تاثیر قرار دهد. الگوی طاسی که از آن تحت عنوان آلوپسی آندروژنیک نام برده می‌شود از جمله رایج‌ترین نوع ریزش مو در مردان و زنان است که منجر به از بین رفتن تدریجی موی سر می‌شود.

الگوی طاسی مردانه

ریزش مو در مردان اغلب به دلیل ژن یا داشتن سابقه خانوادگی رخ می‌دهد. هورمون مردانه آندروژن که تاثیری مستقیم بر رشد مو دارد را نیز باید در این ریزش دخیل بدانید. درواقع طاسی مردانه زمانی اتفاق می‌افتد که فولیکول‌های مو به مرور، کوچک شده و کوتاه و ریزتر از قبل به حیات خود ادامه می‌دهند. یعنی با وجود زنده بودن، هیچگونه فعالیت و رشدی ندارند! البته می‌توان با مراجعه به پزشکی متخصص و بهره گیری از درمان‌های مناسب به رشد آنها امیدوار بود.

الگوی طاسی زنانه

آمار نشان می‌دهد چیزی حدود 40 درصد از زنان بالای 50 سال با مشکل ریزش مو دست و پنجه نرم می‌کنند. الگوی طاسی در آنها هم اغلب با کاهش حجم مو و سپس ریزش نمایان می‌شود. در ابتدای مسیر این نازک شدن تارهای مو و کم شدن قسمت‌هایی از سر است که به آنها هشدار می‌دهد که طاسی به سراغشان آمده و باید به فکر راهی برای درمان باشند.

هیچ‌گاه الگوی طاسی مردانه و زنانه را مشابه یکدیگر ندانید. مردان اغلب با عقب رفتن مو از خط رویش یا قسمت بالای سر طاسی را تجربه می‌کنند. این درحالی‌ست که زنان با نازک شدن تارهای مو و سپس ریزش موهایشان به صورت پراکنده، متوجه طاسی می‌شوند. مگر در شرایط متفاوت که بدنشان آندروژن بیشتری تولید کند.

الگوی طاسی کودکان

ریزش مو در کودکان به هیچ عنوان عادی نبوده و در صورت مشاهده باید به سراغ کشف علت و سپس درمان رفت. کودکان نیز می‌توانند تجربه‌ای مشابه مردان و زنان در سنین بالاتر داشته باشند. اینکه قسمتی از موهایشان را از دست دهند. یا به دلیل کمبود مواد غذایی و مسائل دیگر، ریزش مو را تجربه نمایند. پس حتما در صورت مشاهده به پزشکی متخصص و باتجربه مراجعه کنید تا با بررسی‌های درست، درمان مناسبی انتخاب شود.

انواع ریزش مو

ریزش مو می‌تواند به صورت تدریجی و ناگهانی رخ دهد. برخی هم این وضعیت را به صورت موقت و برخی دیگر به صورت دائمی تجربه می‌کنند. انواع مختلفی از ریزش موی سر وجود دارد که هرکدام از علت‌های متفاوت نشات می‌گیرند که در ادامه توضیحاتی را درخصوص هریک شرح می‌دهیم:

ریزش موی آندروژنیک

این نوع از ریزش مو به دلیل اختلالات ارثی رخ می‌دهد وبرای درمان آن باید از دارو یا روش‌های مختلف جراحی استفاده نمود.

ریزش موی سکه ای

ریزش موی سکه ای نوعی بیماری است که افراد را با ریزش موهای لکه‌ای روبرو می‌کند. اغلب این اختلال در قسمت ابرو یا ریش نمایان می‌شود و در صورت عدم پیگیری به موهای سر نیز انتقال پیدا می‌کند. در چنین شرایطی مردان خارش‌های شدید یا دردهای موقتی را تجربه می‌کنند.

تلوژن افلوویوم

در این نوع از ریزش مو، فولیکول‌ها بطور همزمان وارد مرحله استراحت می‌شوند. تا اینجا اتفاقی عادی‌ست. اما طاسی و ریزش مو زمانی آغاز می‌شود که موهای قبلی از بین رفته و فولیکول‌ها مرحله بعدی یعنی رشد را آغاز نمی‌کنند.

در این مرحله فرد موهای زیادی را از ناحیه سر و شقیقه از دست می‌دهد و در عوض مویی جایگزین نمی‌شود. معمولا این اتفاق به دلیل اختلال در عملکرد تیروئید، جراحی، کمبود برخی ویتامین‌ها و حتی زایمان رخ می‌دهد.

طاسی منطقه ای

طاسی منطقه‌ای در راستای یک عارضه خودایمنی رخ می‌دهد. درواقع سلول‌ها به فولیکول‌های مو حمله کرده و ریزش موی شدید را پدید می آورند. البته ابروها و مژه ها هم درگیر می‌شوند. این نوع ریزش حتی در کودکان هم مشاهده شده و خیلی ناگهانی بروز پیدا می‌کند. در این نوع از ریزش مو هیچ‌گونه دردی به سراغ افراد نمی‌رود و برای درمان حتما باید به متخصصی باتجربه مراجعه نمائید.

کچلی سر

این نوع از انواع ریزش مو را کرم حلقوی پوست سر هم می‌گویند. اختلالی که به واسطه عفونت قارچی سر به وجود می‌آید و اغلب کودکان را با ریزش مو مواجه می‌کند. اولین نشانه‌های آن هم احساس خارش، التهاب، قرمزی و پوسته پوسته شدن سر است. البته اگر نادیده گرفته شود به تاول‌های چرکین و زخم تبدیل خواهد شد. حتما در صورت مشاهده اولین نشانه‌ها به پزشک مراجعه کنید.

علائم ریزش مو

همه‌ی ما در هر شبانه روز به طور متوسط ۵۰ تا ۱۰۰ تار از موهای سرمان را از دست می‌دهیم. موهای ریخته شده در حالت عادی با تارهای موی جدید جایگزین شده و تراکم مو ثابت می‌ماند. در صورتی که تعادل بین رشد و ریزش مو به هم بخورد، یعنی ریزش موها بیشتر شود یا رشد موها توقف یابد، به طور کلی گفته می‌شود که فرد دچار ریزش مو شده است. پس موی همه ما می‌ریزد ولی ریزش مو به شرایطی اطلاق می‌شود که تراکم موها کاهش یابد.

بیشتر اوقات ریزش مو به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و تا زمانی که تراکم موهای سر تا حد قابل توجهی کم نشود، متوجه آن نمی‌شویم. در جلوگیری از ریزش مو (و تقریباً تمام مشکلات سلامتی) زمان شروع درمان اهمیت زیادی دارد. یعنی هرچه زودتر برای درمان ریزش موی خود اقدام کنید، احتمال موثر بودن درمان بیشتر می‌شود.

شایع‌ترین نشانه‌ها و علائمی ریزش مو عبارتند از:

• کنده شدن راحت موها به هنگام کشیدنشان،
• تجمع مقدار زیادی مو در موگیر چاه بعد از استحمام،
• جدا شدن مقدار زیادی مو هنگام بستن یا شانه‌ کردن موها،
• ریختن تعداد زیادی مو بر روی بالشت بعد از خواب شبانه.

در این شرایط مراجعه به پزشک جهت بررسی‌های بیشتر لازم است. چون گاهی ریزش مو نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای است.

چرا جلوگیری از ریزش مو مهم است ؟

اول از همه باید بدانید که ریزش مو پدیده‌ی شایعی است و در هر سنی، از نوزادی تا سالمندی ممکن است رخ دهد. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، ریزش مو فقط در آقایان اتفاق نمی‌افتد و خانم‌ها نیز از این مشکل در امان نیستند.

اهمیت جلوگیری از ریزش مو را می‌توان از دو جنبه بررسی کرد:

جنبه‌ی زیبایی : در برخی از کشورها، موی سر به عنوان تاج جوانی شناخته می‌شود. موهای پرپشت علاوه بر اینکه نشانه‌ای جوانی و شادابی است، باعث دوچندان شدن زیبایی شما می‌شود. در صورتی که هر مشکلی برای مو به وجود بیاید، مثلا اگر ریزش مو اتفاق بیفتد، زیبای ظاهری بسیاری از افراد هم افت می‌کند.

جنبه‌ی روحی روانی : به دنبال ریزش مو و تاثیر این مسئله بر زیبایی ظاهری، فردی ممکن است به دلیل خجالت یا ناراحتی از وضع ظاهری خود، از حضور در بسیاری از موقعیت‌های شغلی، تحصیلی، تفریحی یا اجتماعی اجتناب کند. این موضوع در سنین پایین و در جوانان، دارای اهمیت ویژه‌ای است. چرا که این گروه سنی پذیرش کمتری برای این موضوع و اعتماد به نفس آسیب‌پذیرتری دارند. مثلا یک کودک دبستانی که دچار ریزش مو شده باشد، ممکن است تا زمان برطرف شدن این موضوع به مدرسه نرود.

برخی با سر طاس شبیه هنرپیشه‌های هالیوودی می‌شوند. آن‌ها از این قاعده مستثنا هستند. ولی بیشتر ما با از دست دادن موهای سر، احساس ناخوشایندی نسبت به ظاهرمان پیدا کرده و اعتماد به نفسمان کاهش می‌یابد. پس جلوگیری از ریزش مو بسیار مهم است.

راهکارهای جلوگیری از ریزش مو

وضعیت سلامت موهای یک فرد تا حدودی وضع تغذیه‌ی او را منعکس می‌کند.  یعنی تغذیه مطلوب بر جنس، میزان ریزش، حالت و مقاومت‌ موهای شما موثر است. برای جلوگیری از ریزش مو و حفظ سلامت آن، باید مقادیر کافی از پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی در رژیم غذایی وجود داشته باشد.

رژیم‌ های غذایی

اگر می‌خواهید رژیم لاغری بگیرید، حتماً با متخصص تغذیه در مورد مواد غذایی ضروری یا مکمل‌های غذایی مورد نیاز برای تامین ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها مشورت کنید. از رژیم‌های غذایی غیر اصولی دوری کنید؛ چرا که می‌توانند نتایج فاجعه‌باری برای سلامت عمومی شما داشته باشند.

در رژیم‌های غذایی علاوه بر مواد مغذی، میزان کالری مصرفی هم مهم است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کاهش ناگهانی و افراطی کالری مصرفی روزانه باعث ریزش مو می‌شوند. البته ریزش موی ناشی از رژیم‌های غیراصولی بعد از بازگشت به یک برنامه‌ی غذایی سالم، درمان شده و رشد موها از سر گرفته می‌شود. ولی یادتان باشد که رشد موها بسیار آهسته است و شاید یک سال طول بکشد که دوباره سری پرمو داشته باشید.

اگر قصد دارید که رژیم گیاهخواری را امتحان کنید، با متخصصان تغذیه در مورد مکمل های مورد نیاز مشورت کنید تا اقدامات لازم برای جلوگیری از ریزش مو را یاد بگیرید. چرا که برخی از مواد مورد نیاز برای سلامت مو فقط در منابع حیوانی وجود دارند. به طور مثال بیشتر کسانی که رژیم‌های گیاهخواری پیروی می‌کنند، با کمبود ویتامین D مواجه هستند.

مواد مغذی مهم برای مو

تارهای مو از جنس پروتئین هستند؛ بنابراین کمبود پروتئین در رژیم غذایی باعث ایجاد مشکلاتی در روند ساخت مو می‌شود. مصرف مقادیر کافی پروتئین برای جلوگیری از ریزش مو اهمیت ویژه‌ای دارد. ماهی، مرغ و گوشت قرمز، تخم مرغ و حبوبات مهم‌ترین منابع پروتئین در رژیم غذایی هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند. وجود کلسیم و منیزیم به مقدار مناسب در رژیم غذایی برای سلامت مو مهم است. بنابراین مصرف روزانه‌ی لبنیات را در برنامه‌ی غذایی خود داشته باشید.

کمبود آهن علاوه بر ایجاد کم‌خونی و خستگی، می‌تواند موجب ریزش مو نیز بشود. مصرف مقادیر کافی آهن برای خانم‌های در سن قاعدگی اهمیت ویژه‌ای دارد. در صورتی که مقادیر آهن رژیم غذایی کافی نباشد، مصرف مکمل‌ها‌ی آهن توصیه می‌شود.

کمبود برخی ویتامین‌ها میتواند خود را به صورت ریزش مو نمایان سازد. ویتامین های گروه ب، به خصوص بیوتین، در سلامت موها و جلوگیری از ریزش مو نقش مهمی دارند. به طوری که در ترکیب بسیاری از مواد آرایشی بهداشتی که برای مو ساخته می‌شود، ویتامین ب۶ و بیوتین وجود دارد. منابع غذایی غنی از بیوتین شامل جگر، جوانه‌ی گندم و تخم مرغ و منابع غنی از نظر ویتامین ب۶ شامل جگر، ماهی، جوانه‌ی گندم و زرده‌ی تخم مرغ است.

در برخی از رژیم‌های غیراصولی، مصرف روغن به طور کلی ترک می‌شود. این در حالی است که مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در حفظ سلامت موها اثرگذار است. اسیدهای چرب امگا ۳ در روغن سویا، روغن کانولا و روغن ماهی و اسید چرب امگا ۶ در روغن ذرت، روغن آفتابگردان و روغن کانولا به مقادیر زیاد وجود دارد. مصرف به‌اندازه‌ی این روغن‌ها را در نظر داشته باشید.

مطالعات مختلفی نقش مثبت آنتی‌اکسیدان‌ها بر استحکام تارهای مو را نشان داده‌اند. این مواد با اثر بر فولیکول‌های مو، استحکام تارهای موی تازه ساخته شده را افزایش می‌دهند. آنتی‌اکسیدان‌های معروف شامل ویتامین E، ویتامین C و عنصر سلنیم هستند. این مواد به مقادیر فراوانی در میوه‌جات و سبزیجات وجود دارند.

کاهش استرس

یکی از محل‌های نمایانگر استرس، موهای شما هستند. اگر در زندگی خود حجم زیادی از استرس را تجربه می‌کنید، بدانید که سلامت موهای شما در خطر است. در این شرایط شکنندگی موهای شما افزایش خواهد یافت، تارهای موی شما نازک خواهد شد و فعالیت فولیکول‌های مو برای ساخت تارهای موی جدید دچار اختلالاتی خواهد شد. پس مدیریت استرس در جلوگیری از ریزش مو نقش مهمی دارد. برای کاهش استرس‌های خود می‌توانید از دوستان، خانواده، مشاوران روانشناس یا کلاس‌های آموزشی مدیریت استرس استفاده کنید.

یکی از بیماریهای روانپزشکی که می‌تواند باعث ریزش موها شود، تریکوتیلومانیا یا اختلال وسواسی موکنی است. در این بیماری فرد به طور غیرارادی اقدام به کندن موهای سر و صورت خود می‌کند. استرس یکی از مهمترین عوامل تشدید و حتی ایجاد این بیماری است.

با موهای خود به لطافت برخورد کنید !

گاهی ریزش مو در اثر آسیب دیدن پیاز مو یا فولیکول مو است، گاهی هم ساقه‌ی مو آسیب دیده باعث کنده شدن تار مو از پوست سر می‌شود. در حالت اول که در آلوپسی آندروژنی شاهدش هستیم، طاسی دائمی ایجاد می‌شود. در حالت دوم طاسی موقف بوده و دوباره موها رشد می‌کنند.

برای جلوگیری از ریزش مو مهم است که علاوه بر مراقبت از ارگان‌های موساز، مراقب خود تار مو هم باشید. ساقه‌ یا شفت مو بخشی از تار مو است که با چشم مشاهده می‌شود، پیاز و فولیکول مو هم ارگان‌های کوچکی هستند که درون پوست قرار دارند و مو می‌سازند.

مواردی که می‌توانند باعث آسیب دیدن ساقه‌ی مو و ریزش مو شوند؛ عبارت‌اند از:

• ریزش موی کششی به علت سفت بستن، بافتن یا کشیده شدن موها،
• آسیب حرارتی ناشی از سشوار، اتو مو، ابزار حرارتی فر کردن،
• استفاده‌ی بیش از حد از رنگ‌های مو، ژل‌های حالت دهنده، تافت، صاف کننده‌های و لخت کننده‌های مو،
• استفاده از لوازم آرایشی بهداشتی کم کیفیت.

 شانه کردن روزانه را فراموش نکنید.

اگر هر روز موهای خود را با لطافت شانه کنید، این کار موجب افزایش خون‌رسانی به فولیکول‌های مو می‌شود. فولیکول‌های مو وظیفه‌ی ساخت و نگهداری تارهای مو را دارند. بنابراین با شانه کردن روزانه، سلامت موهای خود را حفظ خواهید کرد.

بهترین شامپوها و ماسک ها را انتخاب کنید

همانطور که کمی بالاتر گفتیم، گاهی ریزش مو به دلیل آسیب دیدن ساقه‌ی مو است. یعنی فرد از نظر تولید مو مشکلی ندارد ولی به دلیل مراقبت‌ ضعیف از موهای سر، دچار ریزش مو شده است. در این حالات برای جلوگیری از ریزش مو استفاده از شامپوی مناسب توصیه می‌شود. مثلاً اگر موهای خشک و وزی دارید، باید از شامپوهای نرم کننده استفاده کنید تا موهایتان بیش از حد خشک و شکننده نشوند. همچنین سعی کنید از شامپوهای باکیفیت و برندهای معتبر استفاده کنید.

مهم ترین هدف از مصرف بهترین شامپوها و ماسک مو، تمیز کردن موها از آلودگی و چربی اضافه‌ست. اما برخی از این وسایل بسیار قوی بوده و اسیدهای چرب که وظیفه لطیف کردن مو را برعهده دارند از بین میبرند. از همین رو باید به سراغ خرید محصولاتی بروید که از مواد طبیعی ساخته شده باشند و در صورت مشاهده ریزش، به سرعت تعویضشان کنید.

موهایتان را رنگ نکنید!

استفاده از مواد شیمیایی خصوصا برای رنگ کردن، آسیبی مستقیم بر فولیکول‌های مو می‌گذارد. اگر نگران ریزش موهایتان هستید، باید دور رنگ مو و رنگ بازی را خط بکشید.

روغن تراپی کنید

روغن‌ها یکی از محصولاتی هستند که فولیکول‌های مو را به صورت عمیق نرم کرده و از آنها در برابر شکنندگی و خشکی محافظت می‌کنند. با کمک انواع روغن مثلا روغن نارگیل میتوانید پروتئین‌های مو را تامین کرده و حالت شکنندگی موجود در آنها را از بین ببرید.

بگذارید موها خودش خشک شود!

موهای خیس، در آسیب‌پذیرترین شکل خود قرار دارند. به همین دلیل بسیاری از متخصصان پوست و مو توصیه می‌کنند که اجازه دهیم موها به طور طبیعی خشک شوند و از سشوار یا دیگر وسایل استفاده نکنیم. اگر از سشوار استفاده می‌کنید، مراقب باشید که تا حد امکان، حرارت کمی به موها وارد شود. آسیب حرارتی یکی از شایع‌ترین علل آسیب دیدن ساقه‌ی مو و طاسی‌های موقت است.

آسیب‌های کششی همیشه موقت نیستند.

ریزش موی کششی (Traction alopecia) از جمله علل ریزش مو در خانم‌ها و آقایانی است که موهای خود را سفت می‌بندند یا می‌بافتند. این شکل ریزش مو بیشتر در خانم‌های مشاهده می‌شود که دم اسبی‌های سفتی در بالای سر می‌بندند یا موهای خود را به سبک بافت آفریقایی می‌بافند.

در این حالات فشار زیادی به ساقه‌ی مو وارد شده و موها از سر جدا می‌شوند. گاهی این کشش به حدی شدید است که موجب زخم شدن پوست سر و تشکیل اسکار می‌شود که می‌تواند به طاسی دائمی منجر شود. پس برای جلوگیری از ریزش مو از این دست مدل‌های مو (حداقل برای طولانی مدت) پرهیز کنید.

از حوله و کلاه شخصی خود استفاده کنید !

همان طور که می‌دانید، موها به دلیل تماس زیاد با محیط اطراف، یکی از آسیب‌پذیرترین اعضای بدن ما هستند. یکی از این آسیب‌ها، مواجهه با عفونت‌های مختلف است. پس رعایت بهداشت شخصی برای جلوگیری از ریزش مو مهم است.

شایع‌ترین عفونتی که موها را درگیر می‌کند، عفونت‌های قارچی است که در علم پزشکی به آن “تینه‌آ کاپیتیس” ( Tinea Capitis ) گفته می‌شود. عامل این بیماری، گروهی از قارچ‌ها به نام درماتوفیت‌ها هستند. محیط مساعد برای رشد این قارچ‌ها، محیط‌های گرم و مرطوب است. این بیماری به شدت مسری است و می تواند به راحتی از یک شخص به شخص دیگری منتقل شود.

استفاده از حوله، کلاه، بالشت و شانه‌ی آلوده به این قارچ‌ها از راه‌های ابتلا به این بیماری است. شایع‌ترین علامت ابتلا به عفونت قارچی هم ریزش مو است که معمولا در مناطق مختلف به شکل دایره‌های مشخص یا سکه‌ای دیده می‌شوند. ناحیه‌ی دچار ریزش مو می‌تواند دردناک باشد. تب خفیف و بزرگ شدن غدد لنفاوی سر و صورت از دیگر علائم این بیماری است.

تشخیص این بیماری عمدتا بالینی و به کمک معاینه‌ است. گاهی نمونه برداری از پوست سر برای انجام آزمایش قارچ شناسی نیاز است. درمان این عفونت با داروهای ضد قارچ مثل گریزئوفولوین، تربینافین یا فلوکونازول به مدت ۴ تا ۶ هفته است. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، سعی کنید از کلاه، شانه، حوله و بالشت شخصی خود استفاده کنید.

لیست داروهای خود را بررسی کنید.

ریزش مو می‌تواند یک عارضه‌ی دارویی باشد. داروهای ضد سرطان یا همان داروهای شیمی درمانی از معرو‌ف‌ترین داروهایی هستند که باعث ریزش مو می‌شوند. این داروها سلول‌های سریع‌التقسیم را مهار می‌کنند که شامل سلول‌های سرطانی و همچنین سلول‌های فولیکول مو می‌شود. بعد از قطع مصرف این داروها، ریزش مو متوقف شده و موهای شما دوباره رشد می‌کنند. روش درمانی دیگری که در سرطان استفاده می‌شود و می‌تواند موجب ریزش موها شود، روش پرتودرمانی است که ریزش موی ناشی از آن هم موقتی است.

به جز داروهای شیمی درمانی، تعداد زیادی از داروهای دیگر هم می‌توانند باعث ریزش مو شوند. پس برای جلوگیری از ریزش مو باید نگاهی به لیست داروهای مصرفی خود بیندازید. همانند داروهای شیمی‌درمانی، ریزش موی ناشی از داروهای دیگر هم موقتی است و بعد از قطع مصرف دارو برطرف می‌شود. توجه داشته باشید که عوارض جانبی داروها در افراد مختلف متفاوت است. یعنی ممکن است دارویی در شما باعث ریزش مو شود ولی در افراد دیگر چنین تاثیری نداشته باشد.

داروهای ضدبارداری یکی از دسته‌های دارویی پرمصرف هستند که ریزش مو می‌تواند یکی از عوارض آن‌ها باشد. تعادلی که در حالت عادی بین انواع مختلف هورمون‌های جنسی در بدن وجود دارد، در چرخه‌ی رشد مو اهمیت زیادی دارد. داروهای ضدبارداری با بر هم زدن این تعادل، می‌توانند باعث ریزش مو شوند.

لیست داروهایی که می‌توانند باعث ریزش مو شوند، بسیار طولانی است و نام بسیاری از داروهای رایج و پرکاربرد در آن دیده می‌شود. بنابراین اگر به تازگی مصرف دارویی را شروع کرده‌اید و پس از مدتی ریزش موهای شما افزایش پیدا کرده است، به پزشک معالج خود مراجعه کنید و این موضوع را مطرح کنید. در بسیاری از موارد برای جلوگیری از ریزش مو می‌توان با نظر پزشک مصرف داروی مشکوک را قطع و یک داروی دیگر جایگزین آن کرد.

بیماری های زمینه ای را درمان کنید

در ابتدای مقاله اشاره کردیم که ریزش مو می‌تواند یکی از علائم ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها باشد. بنابراین در صورتی که پس از مراجعه به پزشک و انجام بررسی‌های لازم، تشخیص بیماری خاصی برای شما داده شد، به دنبال شروع درمان باشید.

برخی از بیماری‌هایی که با ریزش مو در ارتباط هستند، عبارت‌اند از:

کم کاری غده‌ی تیروئید

کم‌ کاری تیروئید به بیماری گفته می‌شود که در آن ساخت هورمون‌های تیروئید توسط غده‌ی تیروئید کاهش می‌یابد. علائم شایع‌ این بیماری عبارت‌اند از:

• ضعف و خستگی
• چاقی
• پف کردن صورت
• کند شدن حرکات و رفلکس‌ها
• خشک شدن پوست
• ریزش مو

برای افراد مبتلا به این بیماری داروهای جایگزین هورمون تیروئید مانند لووتیروکسین تجویز می‌شود که در جلوگیری از ریزش مو ناشی از کم کاری تیروئید هم بسیار موثر است. ریزش موی ناشی از این بیماری موقتی است و در فاصله‌ی چند ماه پس از شروع درمان، بهبود می‌یابد. برای تشخیص بیماری معمولاً از آزمایش‌های خونی استفاده می‌شود

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا پیکوز (PCOS)

این بیماری در خانم‌ها و پس از سن بلوغ مشاهده می‌شود و در آن به دلیل افزایش ترشح برخی از هورمون‌های جنسی مانند هورمون‌های آندروژنی، تعادل بین هورمون‌های جنسی به هم می‌خورد. معروف‌ترین هورمون‌های آندروژنی، هورمون تستسترون و دی‌هیدروتستسترون هستند که به هورمون‌های جنسی مردانه معروف‌اند. این‌ هورمون‌ها در آقایان بیشتر ترشح می‌شوند ولی در خانم‌ها هم وجود دارند.

برهم خوردن تعادل میان هورمون‌های جنسی باعث ایجاد علائم مختلفی می‌شود که شامل اختلال در چرخه‌ی قاعدگی، آلوپسی آندروژنی، پرمویی بدن، چاقی و آکنه است. پیکوز عمدتاً باعث پرمویی شده ولی در برخی افراد هم موجب ریزش مو با الگویی مشابه آلوپسی آندروژنی می‌شود. متاسفانه درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد ولی با استفاده از راه‌های جلوگیری از ریزش مو ممکن است.

روش‌های درمان ریزش مو

امروزه ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که برای رفع هر مشکلی با انواع راهکار مواجه می شویم و گاها انتخاب از بین آن‌ها نیازمند دریافت مشورت های دقیق و حساب شده است. این مسئله خصوصا درباره ریزش مو بیش از آن چیزی که فکرش را می‌کنید اهمیت دارد. زیرا روش های درمان ریزش مو در ابتدا باید به کشف علت مربوط می‌شود.

تا زمانی که علت ریزش مو را پیدا نکرده‌اید؛ بهره گیری از روشی خاص تضمین کننده درمان کامل نیست! چه بسا که منجر به وخیم‌تر شدن اوضاع هم شود. از همین‌رو حتما قبل از هرگونه تصمیم گیری با پزشکی متخصص و باتجربه مشورت نمائید.

در ادامه برخی از بهترین روش‌های پزشکی درمان ریزش مو را معرفی می‌کنیم.

مزوتراپی مو

منظور از مزوتراپی، تزریق طیف بسیار وسیعی از داروهای تقویتی‌ست که حداقل‌ترین تهاجم را دارند. داروهایی که از عصاره گیاهان، انواع ویتامین‌ها، هورمون‌ها، آنزیم‌ها و فاکتورهای رشد گرفته شده و به درمان ریزش مو و برطرف کردن انواع مدل طاسی سر می‌پردازد. این داروها سرشار از هیالورونیک اسید بوده و به ساختارهای فولیکول مو نفوذ کرده و با تحریک آن، به تارهای مو قدرت رشد و فعالیت دوباره میدهد.

اگر ریزش موی شما ناشی از استرس باشد یا ریزش موی ناشی از بیماری ها مانند ریزش مو بعد از کرونا را تجربه می‌کنید و حتی شاهد کاهش سرعت رشد آن‌ها هستید، می‌توانید به سراغ مزوتراپی مو بروید.

فیلر مو (HAIR FILLER)

هیر فیلر را باید یک ژل بدانید که سرشار از مواد مغذی‎ست. موادی اعم از هیالورونیک اسید، آنزیم‌ها، انواع ویتامین ها و مواد معدنی که به تقویت ریشه مو کمک کرده و انواع ریزش مو به جز موارد ژنتیکی را درمان می‌کند. حتی افراد با موهای نازک و کم پشت هم می‌توانند برای داشتن موهایی زیباتر به سراغ این روش درمانی بروند. البته قبل از آن باید حتی مشورت‌هایی را با پزشک متخصص صورت دهند.

درواقع فیلر مو یک لایه محافظ در اطراف فولیکول‌های مو به وجود می‌آورد و از آنها در برابر آلودگی‌های محیطی، نور خورشید و غیره محافظت می‌کند. این ژل به زیر پوست تزریق شده و به آرامی راه خود را به سمت ریشه مو پیدا کرده و وظیفه‌اش را پیاده سازی می‌کند.

مزونیدلینگ

مزونیدلینگ را باید جزء روشی مشابه مزوتراپی بدانید. روشی کاملا غیرتهاجمی و بدون درد که منجر به درمان ریزش مو می‌شود. در این روش به صورت سطحی، مواد معدنی، ویتامین‌ها وآمینواسیدهای لازم به ناحیه سر تزریق میشود تا استحکام فولیکول‌ها افزایش پیدا کند. حتی جریان خونرسانی در پوست سر نیز بهبود می‌یابد که همگی نقشی مهم در درمان ریزش مو و رشد موها ایفا می‌کنند.

کاشت مو

کاشت مو یکی از پرطرفدارترین روش‌هایی‌ست که افراد برای درمان ریزش مو استفاده می‌کنند. در این روش متخصصان فولیکول‌های مورد نظرشان را از بانک موی افراد که در قسمت پشت سر قرار دارد، برداشته و در ناحیه مورد نظر می‌کارند. این کار اغلب دوران نقاهت طولانی مدت تری دارد. اما نسبت به سایر روش‌های درمانی نتیجه بخش تر است.

برای استفاده از این روش باید آزمایشات متعددی را پشت سر بگذارید و از همه مهم‌تر باید از سلامت فولیکول‌های موی خود مطمئن شوید.

روش‌ های خانگی درمان ریزش مو

تقریبا با اطمینان می‌توان گفت؛ هر فردی در زمان مواجهه با یک مشکل، انواع و اقسام روش‌های خانگی را برای درمان انتخاب می‌کنند. ما هم میخواهیم برخی از این درمان‌ها را معرفی کنیم :

• استفاده از تخم مرغ،
• اسفناج،
• آب پیاز،
• حنا،
• لیمو،
• سرکه سیب،
• آلوئه ورا،
• آب برنج.

استفاده از این روش های خانگی شاید نتیجه بخش باشد، اما برای مدت زمان زیادی را باید صرف رسیدن به خواسته‌تان و توقف ریزش مو کنید.