شپش بدن چیست ؟ | علت، پیشگیری، درمان

شپش چیست ؟

شپش‌ها حشراتی قهوه‌ای رنگ هستند که طول آنها بین 2 تا 5 میلی متر متغیر است. درواقع می توانید آنها را نزدیک به اندازه یک دانه کنجد در نظر بگیرید. آنها بطور معمول در قسمت‌هایی مانند شانه، اطراف گردن، کمر، زیربغل و کشاله‌های ران زندگی می‌کنند و با تخم‌ریزی‌های کوچک و ریز که به «نیت» شهرت دارند، به ادامه نسل خود می پردازند.

این حشرات پس از رشد در داخل تخم، از پوسته خارج شده و در کنار پوسته‌شان زندگی می‌کنند. ترشحات چسبناکی هم دارند که باعث چسبیدن آنها به بدن شده و با تغذیه از خون، ادامه زندگی برایشان میسر می‌شود. بطور معمول تنها 5 الی 14 روز زمان نیاز است تا این حشرات به رشد متعادل خود رسیده و از تخم بیرون آیند! هرچند که این مسئله ارتباط مستقیمی با میزان گرمای بدن فرد دارد. هرچقدر دمای بدن شما پایین‌تر باشد، شپش بدن در زمان طولانی‌تری بالغ می‌شود.

تخم‌ریزی هم توسط شپش بالغ ماده در قسمت ساقه مو انجام میگیرد. یعنی فاصله‌ای به اندازه کمتر از 6 میلی متر از پوست سر! جالب اینجاست که تنها 4 هفته قادر به زندگی هستند و در طی این مدت 8 تخم دیگر از خود به جای میگذارند. این درحالی‌ست که شپش‌های نر نهایت 5 روز زنده‌اند! آنها به راحتی بر روی پوست بدن حرکت کرده و حتی اگر بر روی لباس قرار گیرند جایی برای زندگی پیدا می‌کنند. اگر با حضور شپش‌ها در زندگی‌تان دست و پنجه نرم می‌کنید؛ کافیست درز لباس‌هایتان را باز کنید تا شپش‌ها و حتی تخم‌های آنها را ببینید و از این میزان تمایل آنها به ادامه نسل و حیات متعجب شوید!

علائم وجود شپش در بدن

با توجه به توضیحات ذکر شده، سوالات مختلفی در ذهن مخاطبان شکل می گیرد، از جمله اینکه چطور از حضور شپش‌ها در خودمان مطلع شویم ؟

• خارش شدید : یکی از شایع‌ترین علائمی که شپش بدن از خود به جای می گذارد؛ خارش شدید کف سر و البته پوست است. درواقع این یکی از طبیعی‌ترین واکنش‌های بدن به بزاق دهان این حشرات است که در نتیجه با خارش شدید پوست نمایان می‌شود.
• لکه‌های قرمز : در برخی موارد، وجود شپش‌ها با ظهور لکه‌ها و دانه‌هایی قرمز رنگ، متورم و البته کوچک بر روی بدن نمایان می‌شود. پس هرگز این نشانه‌ها را نادیده نگرفته و پشت گوش نیاندازید.
• ضخیم شدن پوست : در موارد بسیار نادر، شپش‌های بدن پوست آن نواحی از بدن که در آن قرار دارند را ضخیم و تیره می‌کنند.
• خستگی : در صورتی که متوجه حضور شپش‌ها در بدن خود نشوید و هیچ اقدامی برای درمان آن صورت ندهید؛ خستگی جسمانی در شما زیاد شده و دردسرهای زیادی را به وجود می‌آورد.
• تب : آن قسمت‌هایی از بدن که ازدحام جمعیت شپش‌ها زیادی است، دمای بدن بالا رفته و به صورت تب نمایان می‌شود.

عمر شپش چقدر است ؟

بطور کلی شپش‌ها به سه حالت در بدن شما زندگی خواهند کرد:

• نیت : نیت درواقع همان تخم شپش است که به رنگ زرد یا سفید نمود پیدا کرده و اغلب آن را با شوره اشتباه می گیرند. این در صورتی‌ست که مشاهده نیت با چشم بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن است.
• نمف : زمانی که شپش از تخم درآمده و به عبارتی نوزاد است؛ نمف نامیده می‌شود. تنها 7 روز زمان کافیست تا نمف‌ها به شپش بالغ تبدیل شده و از خون انسان برای تغذیه استفاده کنند.
• شپش بالغ : این شپش‌ها دقیقا همان دانه کنجد خاکستری رنگ هستند که بیش از سی روز روی سر انسان زندگی می‌کنند. اگر این شپش‌ها را از مو جدا کنید به سرعت می میرند.

انواع شپش

حتما برایتان تعجب برانگیز خواهد بود اگر بگوییم؛ انواع مختلفی از شپش وجود دارد! می خواهیم در این بخش آنها را بررسی کنیم.

شپش سر

شپش سر شایع‌ترین نوع شپش است که به عنوان شپش اجباری هم شناخته می‌شود. یعنی بدون میزبان قادر به ادامه حیات نیست. و انتقال آن ها با حیوانات خانگی شما ارتباط مستقیم دارد. این شپش‌ها بال نداشته و تنها به ساقه مو می‌چسبند. عمدتا در پوست سر هستند اما می توانید آن ها در نواحی اطراف گوش، پشت گردن و کلا جاهایی که گرم‌تر هستند بیابید.

شپش بدن

این نوع شپش تفاوت زیادی با شپش سر دارد. زیرا آنها توانایی باقی گذاشتن تخم‌هایشان بر روی لباس را هم دارند و تنها زمانی که قصد تغذیه داشته باشند، بر روی سطح بدن حرکت می‌کنند. این نوع شپش خود ناقل بسیاری از بیماری‌هاست. از جمله این بیماری‌ها عبارتند از:

• تب سنگر،
• تیفوس،
• تب راجعه.

شپش ناحیه تناسلی

این نوع شپش از پاهای بزرگی برخوردار است و اگر در زیر میکروسکوپ به آن نگاه کنید چیزی شبیه به خرچنگ را می بینید. درواقع محل زندگی آن ها، موهای ناحیه تناسلی‌ست و معمولا از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا می‌کند و با بروز خارش، حضورش را اعلام می دارد. پس تا حد امکان این ناحیه را سالم نگه دارید.

روش‌های انتشار شپش

این مسئله را به خاطر داشته باشید که شپش‌ها تنها از طریق تماس مستقیم با فردی که این حشرات موذی در آنها زندگی می‌کنند، منتقل می‌شود. دلیلش هم ساده‌ست؛ شپش‌ها بال نداشته و توانایی پرواز ندارند. این نکته را هم باید در نظر بگیرید که عدم رعایت بهداشت فردی تنها یکی از دلایلی‌ست که می تواند منجر به حضور شپش‌ها شود. با توجه به اینکه کودکان مدت زمان طولانی را در مدرسه در کنار هم می گذرانند و در بسیاری از مواقع وسایل مشترک دارند، بیشتر از سایرین درمعرض شپش هستند و خانواده‌ها نیز درگیر می‌شوند.

آن دسته از کودکانی که در محیط شلوغ زندگی می‌کنند اغلب بیشتر از هر فرد دیگری شپش به سراغشان می‌آید. خوابیدن روی یک تخت هم از جمله دلایل آن است. درواقع تماس مستقیم سر با سر زمانی که کودکی را در آغوش می گیریم و استفاده از وسایل مشترک مثل کلاه، شانه یا برس آلوده و حتی گیره مو از جمله راه‌های انتقال شپش محسوب می‌شود.

روش های درمان شپش بدن

راه‌های بسیار متعددی برای خلاصی از شر شپش‌ها وجود دارد. مثلا شما می توانید به سراغ داروها، روش‌های خانگی و حتی داروهای تجویزی پزشک و روش های درمانی پزشکی بروید. برای درمان هم حتما باید سه مرحله؛ از بین بردن شپش‌ها، برداشتن تخم‌ها و ضدعفونی کردن تمامی قسمت‌های درگیر و حتی لباس‌ها را بگذرانید. بطور کلی شامپوهای پدیکولیساید، جزء رایج‌ترین داروهای درمانی به حساب می‌آید که طی 10 روز باید استفاده شود. حواستان باشد که حتما طبق دستورالعمل روی شامپو پیش بروید.

استفاده از شانه‌های مخصوص نیز کمک می‌کند تا تخم شپش‌ها از ساقه مو جدا شود. استفاده از این شانه حداقل 5 روز متوالی ضروری است.

درمان های خانگی شپش بدن

بطور معمول زمانی که افراد با مشکلی مواجه می‌شوند به سراغ درمان‌های خانگی می روند. این مسئله حتی درخصوص درمان شپش بدن هم صدق می‌کند. از جمله این درمان‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جو دوسر : جودوسر صرفا مصرف آشپزی نداشته و نه تنها در صابون‌های طبیعی بلکه در لوسیون‌ها هم مورد استفاده قرار می گیرد. درواقع جو کمک می‌کند تا پوست بدن خنک بماند و التهابات ناشی از شپش کاهش پیدا کند.
• آلوئه ورا : برگ‌های الوئه ورا به خوبی در درمان شپش بدن موثرند. از این گیاه حتی برای درمان سوختگی و گزیدگی پشه هم استفاده می‌کنند. درواقع خاصیت خنک کنندگی و ترمیم کنندگی این گیاه مهم‌ترین عاملی‌ست که به سراغ آن می روند.
• کمپرس آب سرد : به عقیده بسیاری از متخصصان، کمپرس آب سرد تاثیر چندانی بر درمان شپش بدن نداشته و تنها عاملی‌ست برای کاهش التهابات و دردها! یک کیسه را پر از یخ کرده و با دستمالی نازک که به دور آن پیچیده بر روی قسمت مدنظر بگذارید. به آرامی متوجه آرام شدن آن ناحیه خواهید شد.
• سرکه : سرکه مقدار زیادی اسید استیک دارد که در درمان شپش بسیار موثر است. مقدار کمی از سرکه را با روغن مخلوط کرده و قبل از خواب بر روی سرتان بمالید. تقریبا تکرار آن به مدت 3 هفته کافیست تا نتیجه دلخواه خود را دریافت نمائید.

درمان های پزشکی شپش بدن

استفاده از برخی لوسیون‌ها بهترین روش درمانی پزشکی هستند که برای خلاص شدن از شر شپش‌ها میتوان به سراغ آنها رفت. مثلا:

لوسیون لیندان گیلارانکو

این لوسیون را باید یک محصول کاملا تخصصی برای رفع این انگل دانست که از ترکیبات بخصوصی تشکیل شده و نه تنها تخم این حشرات را ریشه کن می‌کند بلکه التهابات و خارش شدید موجود را هم از بین می برد. برای استفاده از این لوسیون باید ابتدا پوست را خشک و تمیز نمائید. حتی در قسمت‌های زیر ناخن نیز این کرم را بمالید و سپس بعد از گذشت چیزی حدود 12 ساعت، بدن را شستشو دهید.

دقت داشته باشید که این لوسیون با تجویز پزشک ارائه می‌شود. از طرفی برای استفاده از درمان‌های پزشکی باید ابتدا نوع شپش شما مشخص شود.

لوسیون دای لیس

این لوسیون را باید جدیدترین محصول موجود در بازار دانست که برای از بین بردن این حشرات موذی به هیچ عنوان از مواد سمی و قوی استفاده نمی‌کند. هر چند که در کواتاهترین زمان آنها را از بین خواهد برد. اصلی‌ترین ماده بکار رفته در آن دایمتیکون است که هیچ آسیبی به بدن وارد نمی‌اورد. هیچ رنگ یا بویی نداشته و به هیچ عنوان همچون روش‌های خانگی نظیر سرکه، آرامش‌تان را سلب نمی‌کند. این لوسیون ساخت ایران بوده و استفاده یک هفته‌ای از آن کافیست تا به نتیجه دلخواه برسید.