پلاسما ژل چیست | مزایا، کاربردها و عوارض

پلاسما ژل چیست ؟

پلاسما ژل یکی از جدید‌ترین فیلرها یا ژل‌های استفاده شده برای رفع چین و چروک‌ها و جوانسازی پوست است. تفاوت پلاسما ژل با سایر فیلرهای تزریقی این است که با استفاده خون خودتان ساخته می‌شود. پرطرفدارترین ژل‌های امروزی شامل ژل‌های هیالورونیک اسیدی و ژل‌های کلاژنی هستند. تزریق این ژل‌ها نتایج خوبی دارد؛ اما عوارضی مانند التهاب ناشی از پس زدن ژل توسط سیستم ایمنی و قیمت بالای محصولات از جمله معایب این ژل‌ها هستند.

در سال‌های گذشته محققان و متخصصان حوزه‌ی زیبایی بیشتر به سمت توسعه‌ی حجم دهنده‌های اتولوگ حرکت کرده‌اند. فیلرها یا حجم دهنده‌های اتولوگ به متریال‌ها یا موادی گفته می‌شود که از بدن شخص استخراج و در جای دیگری از بدن خود او استفاده می‌شوند. یعنی برخلاف تزریق ژل‌های هیالورونیک اسیدی، دیگر یک ماده‌ی خارجی به بدن وارد نمی‌کنیم.

اولین و معروف‌ترین روشی که از حجم دهنده‌های اتولوگ استفاده می‌کرد، تزریق چربی بود که امروز هم طرفداران بسیاری دارد و روش خوب و موثری است. در تزریق چربی با استفاده روش لیپوساکشن، از بخش‌هایی از بدن مقادیری چربی استخراج کرده و به صورت، پشت دست یا نواحی دیگر تزریق می‌کنیم. مشکلی که در تزریق چربی وجود دارد، دشواری مرحله‌ی لیپوساکشن آن است. لیپوساکشن نیاز به بی‌هوشی عمومی دارد و به طور کلی یک روش تهاجمی محسوب می‌شود. پس با وجود نتایج فوق‌العاده‌ی تزریق چربی (از جمله ماندگاری بیشتر نسبت به ژل‌های سنتتیک) مشکل دیگری به نام تهاجمی بودن ایجاد شد.

متخصصان حوزه‌ی زیبایی جست‌وجوی خود را برای یافتن یک روش ایمن، موثر، اتولوگ و کم‌تهاجمی ادامه دادند تا نهایتاً موفق به تولید پلاسما ژل شدند.

اساس ساخت پلاسما ژل

اساس ساخت پلاسما ژل بر سیستم انعقاد خون بنا شده است. درون خون ما پروتئین‌های غیرفعالی وجود دارند که در صورتی که زخم یا آسیبی به عروق خونی وارد شود، فعال شده و به یکدیگر می‌چسبند. این پروتئین‌ها در محل جراحت ساختار ژلاتینی مانندی را ایجاد می‌کنند و سایر پروتئین‌های انعقادی و پلاکت‌های خونی را در آن به دام می‌اندازند. به این ترتیب خونریزی بند می‌آید. این فرآیند به «آبشار انعقادی» معروف است.

برای تولید پلاسما ژل از آبشار انعقادی استفاده می‌کنیم. ابتدا از شما خون می‌گیریم و سپس با افزودن موادی که باعث لخته شدن خون می‌شوند، آبشار انقعادی را فعال می‌کنیم تا پروتئین‌های انعقادی فعال شده و ساختار ژلاتینی مانند را ایجاد کنند. سردمدار این پروتئین‌ها، فیبرین است

پلاسما ژل به شکل‌های مختلفی تولید می‌شود. مثل پلاسما ژل‌های PRP (پلاسما غنی از پلاکت) و پلاسما ژل‌های PPP (پلاسمای کم پلاکت). تفاوت این دو در این است که مقادیر و غلظت فیبرین PPP بسیار بیشتر است. برای همین خاصیت ژلی قوی‌تر و حجم‌دهندگی بالاتری دارد. در سمت دیگر، PRP فاکتورهای رشد بیشتری دارد برای همین کلاژن سازی پوست را بیشتر تحریک می‌کند. انتخاب تکنیک صحیح برای ساخت پلاسما ژل، به شرایط پوست شما و تشخیص پزشک بستگی دارد.

مراحل ساخت پلاسما ژل

حال که با کلیات ساخت پلاسما ژل آشنا شدید، بیایید مراحل ساخت آن را با هم مرور کنیم:

• دریافت ۱۰ تا ۲۰ میلی‌لیتر خون وریدی از بیمار.
• استفاده از نیروی گریز از مرکز در دستگاه سانتریفوژ برای جدا کردن پلاسما (مایع زمینه‌ای خون) از سلول‌های خونی.
• جدا کردن پلاسما و افزودن ماده‌ی انعقادی برای تولید پیش‌ساز ژل.
• اگر بخواهیم از PRP یا PPP به صورت مجزا استفاده کنیم، بیاد یکبار دیگر سانتریفوژ را انجام دهیم.
• انتقال پیش‌ساز ژل به سرنگ‌،
• حرارت دادن سرنگ‌ها،
• در برخی روش‌ها بعد از حرارت دادن سرنگ آن را در دمای ۰ تا ۸ درجه قرار می‌دهند.
• به دست آمدن پلاسما ژل آماده تزریق.

توصیه و مراقبت ها

پیش از تزریق پلاسما ژل برای راحتی متقاضیان از کرم بی‌حس کننده لیدوکائین استفاده می‌کنیم و می‌گذاریم حدود ۱۵ دقیقه روی پوست شما بماند. محل‌های تزریق پیش از این مرحله با همفکری شما و با توجه به اهداف درمانی تعیین شده‌اند. بعد از بی‌حس شدن پوست، با استفاده سرنگ‌های بسیار ظریفی، پلاسما ژل را به آرامی به نواحی عمیق پوست تزریق می‌کنیم.

• بعد از تزریق پلاسما ژل نباید از کمپرس سرد یا یخ استفاده کنید. کاهش دمای پوست می‌تواند در عملکرد سیستم انعقادی پلاسما ژل اختلال ایجاد کند.
• از ماساژ یا فشار شدید بر روی نواحی درمان شده خودداری کنید.
• بعد از جلسه درمانی ممکن است کمی درد، احساس سوزش، قرمزی یا تورم داشته باشید. این عوارض طبیعی هستند و معمولاً تا چند ساعت بعد فروکش می‌کنند.
• در موارد نادر ممکن است محل تزریقات کبود شود. این کبودی گاهی تا چند روز ماندگار است و نیاز به درمان‌های موضعی دارد.
• عوارضی مانند فیبروز، سفت شدن پوست، برآمدگی ناشی تجمع ژل و … بسیار نادر هستند و تاکنون در کلینیک پارسا مشاهده نشده‌اند.
• برای رسیدن به بهترین نتایج بین ۱ تا ۳ جلسه‌ی تزریقی با فواصل ۲ تا ۴ هفته‌ای نیاز است.

کاربردهای درمانی

کاربردهای پلاسما ژل بسیار متنوع‌اند.  پلاکت‌های خونی سرشار از محرک‌های رشد هستند و باعث افزایش تولید کلاژن و بهبود ساختارهای بافتی می‌شوند. برای همین تزریق PRP به پوست باعث افزایش کلاژن‌های پوستی و حجم دهی به آن می‌شود. یا مثلاً تزریق آن به پوست سر باعث بهبود عملکرد فولیکول‌ها، افزایش رشد مو و جلوگیری از ریزش مو می‌شود.

بخش کم پلاکت پلاسما (PPP) پلاکت‌های کمتر و خاصیت ژلی بیشتری دارد. البته مقادیری پلاکت در این بخش هم وجود دارد که خاصیت‌های درمانی خود را به پوست می‌رسانند. مثلاً در برخی موارد مشاهده می‌شود که لکه‌های تیره‌ی پوستی بعد از تزریق پلاسما ژل کم پلاکت بهبود می‌یابند. پلاکت‌های گیر افتاده در پلاسما ژل تا مدت‌ها تولید و ترشح محرک‌های رشد را ادامه می‌دهند. به همین خاطر تا مدت‌ها بعد از تزریق، جوانسازی پوست ادامه خواهد داشت.

برخی از کاربردهای پلاسما ژل شامل موارد زیر است:

• برطرف کردن چین و چروک‌ها،
• حجم دهی به پوست صورت و لب‌ها،
• جوانسازی دست،
• برطرف کردن اسکارها،
• درمان استرچ مارک‌ها (ترک‌های پوستی)،
• جوانسازی گردن و دکلته.

خطرات و عوارض

تزریق پلاسما ژل در سال ۱۹۹۰ برای درمان چین و چروک‌های پوست مورد تایید سازمان FDA قرار گرفت. در ۳۰ سال گذشته روز به روز شاهد افزایش ایمنی و اثربخشی این روش بوده‌ایم و اکنون می‌توانیم از آن به عنوان یک روش جوانسازی موثر و ایمن نام ببریم. به طور کلی خطرات این روش بسیار اندک‌اند و چند عارضه‌ی طبیعی محدود دارد که در بالا توضیح دادیم.

در تزریق پلاسما ژل یا دیگر انواع ژل‌ها باید به یک نکته‌ی بسیار مهم توجه کرد: عدم اختلال در جریان عروق خونی. اختلال در جریان عروق خونی می‌تواند ناشی از ورود ژل به رگ باشد یا ناشی فشار ژل به رگ و بستن آن باشد. در هر صورت این اتفاق می‌تواند باعث نکروز پوستی یا در صورت اختلال در جریان خون عروق خونرسان به چشم، باعث کوری شود.

اختلال در جریان خون معمولاً زمانی رخ می‌دهد که پزشک تجربه یا مهارت کافی در تزریق ژل را نداشته باشد. نکروز یا سایر عوارض ناشی از انسداد جریان خون زمانی اتفاق می‌افتد که پزشک یا بیمار، علایم اولیه اختلال در جریان خون را نادیده بگیرند. پس حتماً برای تزریق ژل به کلینیک‌های معتبر و پزشکان متخصص مراجعه کنید. تا کنون در کلینیک پارسا شاهد این خطرات و عوارض نبوده‌ایم.